Cultuurplatform
van Urgent.fm
en cultuur- en onderwijspartners van de stad Gent

contact
partners

REVIEW | SCARY STORIES TO TELL IN THE DARK | ANDRE ØVREDAL

REVIEW | FILM
di 27.08.2019 | 12:30

door Tim Maerschand

De horrorfilm Scary Stories to Tell in the Dark is gebaseerd op een verzameling griezelverhalen voor kinderen in drie volumes uitgegeven tussen 1981 en 1991. De Amerikaanse boekenreeks kan rekenen op zowel aanhoudende kritiek als blijvende populariteit, geliefd door verschillende generaties jonge lezers maar verworpen door conservatieve ouderen die de vertellingen van Alvin Schwartz en de illustraties van Stephen Gammell te gruwelijk achten. Aan de kant van de fans staat Guillermo del Toro, bekroond regisseur van duistere sprookjes Pan’s Labyrinth en The Shape of Water. Hij hielp de monsters mee hun weg te vinden naar het donker van de bioscoopzaal. Betekent dat even lekker griezelen op het grote scherm als op papier?

 

Met hun oorsprong in folklore en stadslegendes zijn de groteske Scary Stories to Tell in the Dark alleszins een kolfje naar de hand van Guillermo del Toro. Een anthologiefilm is maar zo sterk als het zwakste verhaal in de ketting, wist Del Toro, dus zocht hij met een handvol schrijvers en scenaristen naar een middel om vijf losse verhalen uit de roemruchte boekenreeks samen te brengen in een groter geheel. Dat werd het boek behorend tot de geest van een meisje genaamd Sarah. Tijdens een halloweenavond in 1968 vindt een groepje tieners uit een klein stadje in Pennsylvania Sarahs boek in de geheime kamer van haar verlaten huis. Geleid door de vrijgevochten horrorfilmfreak Stella ontdekken de tieners dat het vervloekte boek elk van hun diepste angsten leest en neerpent als verhalen die op die manier tot leven komen.

 

Scary Stories mist een innemende verhalenverteller om ook de film zelf tot leven te brengen.

 

De verhalen in kwestie spelen in op de persoonlijke zwaktes van hun personages, waaronder ijdelheid, lafheid en woede. Zoals de titelkaart aan het begin van de film stelt: “Verhalen doen pijn en helen, ze maken ons wie we zijn.” Bekend thematisch gebied voor Del Toro. De hand van de Mexicaanse filmmaker voel je eveneens in het racisme tegenover de Mexicaanse outsider Ramón, de dromerige bad boy van de groep. Toch hield de Oscarwinnaar met een hart voor outcasts het alsnog bij de rol van producent en liet hij de regie voor André Øvredal (Trollhunter, The Autopsy of Jane Doe). Een spijtige keuze, zo blijkt, want Scary Stories to Tell in the Dark mist een innemende, meer dan capabele verhalenverteller om ook de film zelf tot leven te brengen.

 

Mogelijk heeft een inperking van de creatieve vrijheid deze adaptatie parten gespeeld, zichtbaar bijvoorbeeld in het ontwerp van de creaturen. Zelfs de Pale Lady, ogenschijnlijk een typisch Del Toro-design, is niet meer dan een kopie van Gammells oorspronkelijke houtskool- en inkttekeningen. Getuigde de film maar van evenveel liefde voor (horror)cinema als de inrichting van Stella’s slaapkamer. Scary Stories schiet pijnlijk genoeg voorbij aan de sleutelrol die fantastische verhalen kunnen spelen, hun betovering, kracht en soms ongecompliceerde poëzie. In de woorden van een nevenpersonage: “Nee, er is geen magie.” Wat als ouderwets huiveren zou moeten aandoen, lijdt aan een moderne vorm van bloedarmoede. Vergelijkbaar met Lana Del Ray die Donovans ‘Season of the Witch’ dunnetjes overdoet voor de soundtrack.

 

Nochtans zorgt de historische achtergrond voor een interessante parallel.

 

Naast regie en fotografie draagt ook het scenario schuld. Nochtans zorgt de historische achtergrond voor een interessante parallel. In 1968 woedt de Vietnamoorlog nog volop, net zoals de personages in Scary Stories worden Amerikaanse jongeren in Vietnam een voor een de dood ingejaagd door een macht van bovenaf die met hun levens speelt en hun lot bepaalt. Ramón is dienstplichtig maar weigert, tot het script zichzelf in de voet schiet. “Als je verhalen lang genoeg vertelt, worden ze bewaarheid.” De ontknoping leert dat wie er anders uitziet tot schurk wordt gemaakt, maar uiteindelijk vangt de film weinig aan met de keerzijde van verhalen (leugens, roddels en vooroordelen) en hoe de verschrikkingen van de werkelijkheid vaak die van de verbeelding overtreffen.

 

Ondanks de schrijvers’ opzet om de valkuil van de anthologie te vermijden blijft de gedeelde verhaallijn zich beperken tot een raamvertelling en valt de ontwikkeling van de personages ten prooi aan versnippering binnen afgelijnde segmenten. Bovendien vertonen die deelverhalen onderling wel erg veel gelijkenissen. Wanneer voor de zoveelste keer de lichten uitgaan of beginnen te flikkeren en het volgende personage verloren loopt of vast komt te zitten, is het verveeld wachten tot het monster van dienst zijn opwachting maakt. Het grootste monster dat Scary Stories plaagt, is middelmatigheid. Dan laten jong en oud dit boek beter dicht. Het vermarktbaar gemak waarmee de boekenreeks valt om te bouwen tot een filmfranchise zal ongetwijfeld meer gebroed voortbrengen, hoewel deze flauwe Kippenvel voor adolescenten misschien beter gebaat is met een tv-format. Een film is maar zo sterk als zijn zwakste scène, zou Del Toro ook moeten weten.

↓  GERELATEERDE ARTIKELS  ↓