Salon Secret
Een samenwerking tussen Hof Van Eede, Lazarus en het Koperhuis
6-3-2019, CAMPO Nieuwpoort

Een geheim salon. Waar vrijdenkers zoals Diderot hun plannen smeedden voor de Franse Revolutie, daar begint ook het verhaal van onze vijf helden. Vanaf het moment dat de wegen van Ans, Simon, Günther, Dominique en Joris elkaar kruisen in Café Bastion delen de Famous Five duidelijk één en dezelfde passie: ze willen de maatschappij grondig veranderen, en liefst zo snel mogelijk. Waar zijn alle ambitieuze dromers en jonge wereldverbeteraars gebleven? Waar is het misgegaan met onze samenleving? Hoe naïef en romantisch hun opzet ook mag klinken, een duidelijk statement maken de acteurs meteen. Ze gaan principieel in tegen de geldende normen. Ans, bijvoorbeeld, doet dit door simpelweg nee te zeggen tegen alles wat haar wordt opgedragen, zoals het dragen van een broek.  

Doordat de personages hun eigen namen gebruiken in de voorstelling, geven ze je de indruk dat het echte toneelstuk nog moet beginnen. Dit is een soort inleiding op wat nog zal komen, denk je. Niets blijkt minder waar, want de personages blijven elkaar aanspreken met hun echte naam. Het hele stuk is bovendien een mooie aaneenschakeling van verhitte gesprekken tussen de personages onderling, die elkaar voortdurend met de gekste ideeën opjutten, maar de dialoog met het publiek speelt zeker ook geen onbelangrijke rol. De vierde wand wordt vanaf seconde één doorbroken en de mensen in de zaal krijgen voortdurend filosofische vragen op zich afgevuurd, waardoor niet meer duidelijk is wat echt is en wat gespeeld. Net die flinterdunne grens tussen fictie en realiteit geeft ons stof tot nadenken en scherpt onze kritische geest aan. De acteurs én hun personages zijn levensecht. Hun zware, maar ambitieuze woorden sijpelen één voor één binnen en hun hoopvolle blikken laten je geen seconde los. Maar hoe echt is de wereld waarin wij leven nu eigenlijk?.

‘De economie is zoals ze is, de wereld is zoals ze is en er valt niets aan te veranderen. Dat is een stelling die vele mensen jammer genoeg maar al te vaak en onterecht voor waar aannemen. Nochtans zijn economie en politiek slechts fictieve begrippen die mensen hebben verzonnen om het leven structuur te geven. Wij willen ons publiek aanzetten tot nadenken en tot het doorbreken van die veilige bubbel. Niets hoeft zo vanzelfsprekend te zijn.’  Aldus Joris Van den Brande.

Als er één woord is dat het centrale thema van de voorstelling perfect omschrijft, dan is het ‘opstandigheid’. De acteurs schotelen hun publiek zonder al te veel omwegen maar met de nodige humor passages uit de Franse en Russische Revolutie voor. Ook belangrijke persoonlijkheden uit het verleden zoals Rosa Parks komen aan bod. Is er dan geen enkele analogie met onze huidige samenleving? Is er geen sprankeltje hoop meer dat ook mensen vandaag snakken naar verandering? Blijkbaar wel, want sommigen maken een terechte vergelijking tussen de voorstelling en de Belgische klimaatbeweging vandaag. Acteur Günther Lesage zegt hierover het volgende:

‘Wij hebben bewust ons stuk niet aangepast naar aanleiding van het recente succes van Youth for Climate. Het zou onze voorstelling teniet doen. Het toont ons natuurlijk wel dat het verlangen naar een ommekeer ook leeft bij de jeugd van vandaag. Er is maar één iemand nodig die een bepaald idee verspreidt, die weigert de huidige situatie te aanvaarden en voor je het weet is die persoon een voorbeeld voor de rest van de bevolking.’

Is ‘Salon Secret’ dan een nostalgische terugblik naar het verleden, of een hoopvolle kijk naar de toekomst? Wie zal het zeggen? In ieder geval brengt de voorstelling een duidelijke boodschap met zich mee en is ze een echte aanrader voor iedereen die ’s nachts stiekem droomt over een betere wereld. Deze verrassende samenwerking tussen theatergezelschappen Hof van Eede, Lazarus en het Koperhuis, is nog tot en met 17 mei te bewonderen in zowel Gent, Oudenaarde, Mechelen, Roeselare en Brugge. Meer informatie vind je hier:
https://www.lazarusvzw.be/nl/voorstellingen/salon-secret/140