Cultuurplatform
van Urgent.fm
en cultuur- en onderwijspartners van de stad Gent

contact
partners

DELICATESSEN| SPHINX

REVIEW | FILM
wo 20.04.2016 | 20:00

door Lotte Debrauwer

Woensdagavond 20 april was Hoogdag voor menig kortfilmliefhebber uit Gent en omstreken. In de Sphinx Cinema vond Delicatessen plaats, het kortfilmfestival dat de voorbije jaren uitgroeide tot een gevestigde waarde binnen de wondere wereld van de kortfilm. De echte diehards gingen voor het volledige programma, dat duurde van 20u tot 22u en bestond uit maar liefst tien recente kortfilms. Onder het motto ‘less is more’ beperkte ondergetekende zich tot het tweede deel.

De kortfilms volgden elkaar in een razendsnel tempo op, en dat was vaak niet evident om de aandacht erbij te houden. Na een rush van vijf of zelfs tien kortfilms waren veel mensen in de zaal (aan het veelvuldig  gegeeuw rondom te horen) zo murw dat ze geen spreekwoordelijke pap meer konden zeggen.

 

Het alom gelauwerde Allegory of the Jam Jar gaf de aftrap van het tweede deel. Deze kortfilm van jonge leeuwen Boris Kuijpers en Ruth Mellaerts vertelt het verhaalvan een vijftigjarige zakenman (mooi neergezet door Peter Degraef ) wiens saaie en conformistische leventje stuk voor stuk begint af te brokkelen wanneer hij een barst in de muur van zijn kraaknette en sneeuwwitte appartement opmerkt. De voice-over van  Degraef is een instrument die ervoor zorgt dat de kijker zijn aandacht erbij houdt- bij de intro over de stropdassen hang je aan zijn lippen. De manier waarop die stropdas aan het einde terugkomt als symbool van verstikking geeft de strijd waar het hoofdpersonage mee worstelt op een treffende manier weer.  Het verstikkende gevoel wordt ook benadrukt door een aantal surrealistische momenten, waarvan het  spelletje Tetris op de wand van een appartementsgebouw erbovenuit steekt. 

 

Surrealisme is dan weer totaal afwezig in de tweede kortfilm, Het einde van Monica van Thomas Nuijten.  Deze film schetst het leven van metrobestuurster Monica. De film is ronduit deprimerend. Het gros van de scènes bestaat uit Monica die in de hal van de metro loopt, in de metro stapt, uit de metro stapt, de metro bestuurt ,…Metro’s genoeg dus. Als het de bedoeling van de maker was hiermee het saaie leven van het hoofdpersonage op de toeschouwers over te brengen, is hij daar zeker in geslaagd. Als hij een krachtige kortfilm wou maken, slaat hij de bal helaas mis.  Het filmen in vrij vale kleuren draagt bij tot de algemeen grijze sfeer. Wel zijn de scènes tussen Monica en haar moeder heel mooi qua dialoog en lichaamstaal. Het houden van, zorgen voor, en angst hebben voor liggen soms heel dicht mekaar.Dat komt ook terug in de relatie van Monica met een knappe jonge hengst.  Deze vrouw is totaal naar de knoppen. Terwijl haar jonge god nog rustig ligt te ronken, steekt ze geld in zijn portefeuille voor ‘bewezen diensten’.  Nanette Edens slaagt er ondanks het nogal slome karakter van de film goed in een getekende en moegetergde vrouw neer te zetten. Het voicemailbericht dat Monica ontvangt van een onbekende uit haar verleden, brengt haar van slag, maar dit slaat minder over op de zaal omdat het zo vaag en onduidelijk is dat het moeilijk is zich in te leven.


Hoe grimmig deze kortfilm ook was, ze trekt bleek af bij wat ons daarna werd voorgeschoteld. In van Bülent Öztürk wordt het ellendige leven van een Jezedimoeder op de vlucht met haar twee kinderen in beeld gebracht.  Ze leven in krakkemikkige omstandigheden en met een continue dreiging van bombardementen. Het beeld is zeer rauw en confronterend,  en Oztürk heeft duidelijk iets aan te klagen met deze film. De kortfilm lijkt bijna meer een stukje docu uit het leven gegrepen dan een georchestreerd geheel, en net daarin zit de sterkte van deze parel. Hoe de regisseur twee kinderen zover heeft gekregen om zo’n levensechte mengeling van verbittering, verdriet, en afgunst te spelen bij het verzorgen van hun doodzieke moeder is gissen. Heel krachtig, heel zwaar, heel mooi in eenvoud.

  

Gelukkig was er daarna tijd voor een iets luchtiger toon.  Of dat leek tenminste zo. Umpire van Leonardo van Dijl vangt aan met een lichte scène waarin jonge meisjes tijdens een tennistraining worden gefilmd. De amateuristische beelden die met een vrijetijdscamera zijn gefilmd, dragen bij tot de schijnbare lichtheid van het geheel. De sfeer gaat er gemoedelijk aan toe, en het hoofdpersonage Axelle kijkt dolgelukkig naar de persoon die de training filmt. Wanneer ze wordt ondervraagd in een politiekantoor, wordt duidelijk dat het gaat om haar trainer Jeremy. Al heel snel voelt de kijker een verandering van atmosfeer en lijkt de eerst zo sympathieke Jeremy te veranderen in een meisjeslokker. De manier waarop Axelle omgaat met zijn uiteindelijke schorsing is magnifiek weergegeven. Ze word verscheurd door twijfel over zijn bedoelingen. Anderzijds laat hij zo’n enorme leegte achter in haar leven dat ze de houvast verliest en krampachtig aan het beeld dat ze van hem heeft blijft vasthouden. Een prachtig portret over de onzekerheid en de nood aan bevestiging van jongeren en de dunne lijn tussen vertrouwen en blindelings achternagaan.

  

Als afsluiter werd Weleer van Robbe Maes geprogrammeerd. Weleer gaat over de opkomst en het verval van een utopische samenleving. Een man wordt wakker en vindt een stuk karton. Hij begint een dorp te bouwen. Wanneer alles is afgewerkt, gaan de nieuwe dorpsbewoners in harmonie samenleven. Maar wanneer er een brand uitbreekt, en de hulpbronnen (hier: het karton) schaarser worden breken er barre en onvoorspelbare tijden aan.  Maes schets een portret van een microsamenleving, een gesimplificeerd beeld van waar we allemaal mee worstelen: de vraag van hoe samen te leven, en niet naast elkaar. De drang naar harmonie, en de ongelooflijke capaciteit van de mens om die harmonie keer op keer te verbreken. Toch ontbreekt het de film aan beeldspraak. Het blijft allemaal wat op de oppervlakte schemeren, en bereikt nooit voldoende diepgang om het publiek echt mee te nemen. Die zitten vooral verbaasd te kijken naar het fragiele kartonnen decor dat werkelijk alles voorstelt zoals het in de echte wereld is, maar dan fragieler.

 

Na twee uur en voor sommigen vier uur kortfilm achter de kiezen  zat het er omstreeks middernacht op. We onthouden vooral dat kortfilm een prachtig en intrigerend medium is om een verhaal te vertellen en dat er in België een aantal verdomd goeie cineasten aan het werk zijn. Delicatessen is een topevenement dat het zeker verdient om in ere te worden gehouden.

↓  GERELATEERDE ARTIKELS  ↓